2014 DHBT 2 Ortaöğretim Soruları

Aşağıdakilerden hangisi Mekki surelerin genel
özellikleri arasında yer almaz?

Rivayet tefsirleri, ilk bakışta müelliflerinden bağımsız denebilecek ölçüde nesnellik görüntüsü verirler. Çünkü bu eserlerin müellifleri çoğunlukla Hz. Peygamber, sahabe ve tabiûna nispet edilen görüşleri aktarırlar. Fakat rivayete dayalı görüşleri ve yorumları gelişigüzel aktarmak yerine bunları, senet ve muhteva açısından seçmeye ve değerlendirmeye tabi tutarlar.

 

Bu parçada rivayet tefsirleriyle ilgili aşağıdakilerden hangisine dikkat çekilmektedir?

Hz. Aişe’nin şöyle söylediği nakledilmiştir: “Kur’an’ın ilk inen sureleri cennet ve cehennemi konu edinmiştir. İnsanlar içki ve zararları konusunda bilinç sahibi oldukları zaman ise helal ve haram ayetleri nazil olmuştur. Eğer en başta, ‘İçki içmeyin.’ yasağıyla ilgili hüküm inseydi insanlar, ‘Biz asla içkiyi bırakmayız.’ derlerdi. Yine ilk önce ‘Zina etmeyin.’ yasağı inmiş olsaydı insanlar, ‘Biz zinayı terk etmeyiz.’ derlerdi.”

Hz. Aişe bu sözleriyle aşağıdaki kavramlardan hangisine işaret etmiştir?

Abbasi halifesi Harun Reşid, hukuki hayatta içtihat hürriyetinin ortaya çıkardığı kaosu gidermek, hukuk güvenliğini sağlamak amacıyla yargı teşkilatını (kâdı’l-kudatlık) ihdas etmiş ve bu kurumun başına da Ebu Hanife’nin talebelerinden birini getirmiştir.

Ebu Hanife’nin bu talebesi aşağıdakilerden hangisidir?

Fıkıh Usulü terimi olarak istishab, daha önce varlığı bilinen bir durumun, aksine delil bulunmadıkça varlığını koruduğuna hükmetmektir. Mesela bir kimse başka birisinde alacağı olduğunu iddia eder fakat bunu ispat edemezse davalının borçlu olmadığına hükmedilir.

Bu durum aşağıdaki Mecelle maddelerinin hangisinde karşılık bulmuştur?

Allah’ın bilmesi, güç yetirmesi, görmesi, işitmesi ve konuşması gibi sıfatlarının beşeri niteliklerle ilişkilendirilerek açıklanması aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilmektedir?

Büyük günah işleyenlerin durumları hakkında fikir beyan etmemek ve bunu Allah’a havale etmek irca, bunu benimseyenler ise Mürcii olarak nitelenmiştir. İslam toplumu içerisinde ortaya çıkan siyasi çekişmelere cephe alan ve bunlar karşısında birliğe vurgu yapan irca anlayışı, sonraki süreçte daha da genişleyerek iman konusu özelinde itikadi bir farklılaşmaya dönüşmüş ve genellikle yeni Müslüman olanlar arasında yayılmıştır.

Yeni Müslüman olanların irca anlayışına yönelik ilgisi, Mürcie’nin aşağıdaki görüşlerinden hangisiyle ilişkilendirilemez?

“Allah’ın eli onların elleri üzerindedir.” (Fetih, 48: 10)  ayetindeki “Allah’ın eli” ifadesinin;

• olduğu gibi anlaşılması gerektiğini,


•  anlamının sadece Allah tarafından bilinebileceğini,


•  mahiyeti üzerinde düşünmenin doğru olmadığını

savunan bir kimsenin aşağıdakilerden hangisine mensup olduğu söylenebilir?

Hz. Peygamber, her sefer dönüşünde önce mescide girip iki rekât namaz kılar, ardından da sefere
katılmayanların mazeretlerini dinlerdi. Yine bir sefer dönüşü bunu tekrarladı. Gazveye katılmayan seksen kadar kişi Mescid-i Nebevi’ye gelerek katılamama gerekçelerini anlattılar. Ancak Ensar’dan Kab b. Malik, Mürare b. Rebi ve Hilal b. Ümeyye herhangi bir mazeret olmaksızın sefere katılmadıklarını belirttiler. Hz. Peygamber bu üç sahabiye toplumdan tecrit cezası verdi ve en yakınları dâhil hiçbir Müslümanın onlarla konuşmamasını emretti. Elli gün süren bu tecrit sonunda bu üç sahabinin affedildiklerini bildiren ayet nazil oldu ve tecrit cezaları kaldırıldı.

Bu parçada anlatılan olay aşağıdakilerin hangisinden sonra yaşanmıştır?

Emeviler Dönemi’nde başlayan tercüme hareketi, Abbasilerin ilk dönemlerinde kurumsal bir kimlik kazanmış ve daha da hızlanmıştır. Bu amaçla kurulan bir merkez, ilk dönemlerde bir tercüme bürosu ve kütüphane olarak kullanılmış, sonraki süreçte ise ağırlıklı olarak müspet ilimlerin araştırıldığı bir eğitim kurumuna dönüştürülmüştür.

Bu merkez aşağıdakilerden hangisidir?