Orucun Mekruhları
Bir şeyi tatmak veya çiğnemek mekruhtur , bir insanın eşiyle öpüşmesi , ona sarılması da aynı şekilde mekruh sayılmıştır.
Alimlerin çoğunluğu misvak kullanmayı mekruh saymamışlarıdır.
Oruçlunun cünüplükten temizlenmek maksadı ile yıkanmasında bir sakınca olmaz , ancak serinleme maksadı ile yıkanacak olursa bu mekruh sayılmıştır.
Oruçlunun güzel koku sürünmesi veya güzel kokan bir şeyi özel olarak koklaması mekruh değildir.
Esasen orucu bozmayacak ancak oruçlunun direncini kıracak olan kan aldırmak vb. şeyler mekruhtur.
Kaza ve kefaret gerektiren durumlar ;
Bütün fıkıh mezhepleri ramazan günü oruçlu iken bilerek veya isteyerek normal cinsel ilişkide bulunmanın hem kaza hem de kefareti gerektireceği konusunda görüş birliği vardır.
Hanefiler , bilerek ve isteyerek bir gıda veya gıda özelliği taşıyan her türlü maddeyi almayı da bu hükme kıyas ederek bu durumda da kaza ve kefaretin gerekeceğini söylemişlerdir.
Sadece kazayı gerektiren durumlar ;
Mutat ( normal , alışılmış ) olmayan şeylerin yenmesi mesela ; çiğ pirinç , hamur , un , ham meyve yemek , fındık badem ve cevizi kabuklu olarak yutmak sadece kaza gerektirir.
Fakihler , şehvetin normal cinsel birleşme dışında tatmin edilmesinin de aynı kapsamda değerlendirilmesi gerektiğini belirtmiştir.
Ağza giren yağmur , kar veya doluyu isteyerek yutması durumunda kişinin orucun bozulacağını , fakat isteyerek yutmaması durumunda orucu bozulmaz.
Kusma , kasten yapılmadığı durumlarda orucu bozmaz , kasten yapıldığında ise ağız dolusu olması durumunda bozulur.
Bayılma ve delirme orucu bozar , bu halin kapladığı günlerin kaza edilmesi gerekmez.
Unutarak bir şey yiyip içmekle oruç bozulmaz ancak hata ile bir şey yiyip içmek aynı kapsamda değerlendirilmemiş ve Hanefilere göre orucu bozar.Mesela ; abdest alan bir kişinin ağzına su verirken suyu yanlışlıkla yutması.
Şafiiler ise orucu bozma kastı olmadığı için yanlışlıkla bir şey yiyip içmenin orucu bozmayacağını söylemişlerdir.
Malikiler’ ise ister unutarak ister yanlışlıkla bir şey yiyip içmenin orucu bozacağını söylemiştir.
İmsak vaktinin daha girmediğini veya akşam vaktinin girmiş olduğunu zanneden kişi yiyip içecek olsa bu kişinin Hanefi mezhebinde ağırlık kazanan görüşe göre kaza orucu tutması gerekir.
Unutarak bir şey yiyip içen kişi derhal yemeyi bırakmalıdır, eğer bilerek yemeye devam ederse Hanefi imamlara göre bu durumda kefaret gerekir.
Ağızdan alınan hap , şurup gibi şeylerin orucu bozacağında görüş birliği vardır.
Burna enfiye çekmek boğaza inecek şekilde burna su çekmek orucu bozar.Bu organlara konan ve tamamen tedavi maksatlı olan şeyler ise orucu bozmaz.
Ebu Hanife’nin ” derin yara üzerine sürülen ve karın ve beyne ulaşan ilacın orucu bozacağı” görüşünü alanlar , iğne ile vücuda bir şey zerkedilmesinin orucu bozacağı görüşünü savunmuşlardır.İlaç , serum veya aşı iğne yoluyla vücuda zerkedilmesi durumunda bu maddelerin bütün vücuda yayılmasından dolayı hiçbir şekilde kefaret gerekmese de orucu bozar ve kaza gerekir.
Ebu Yusuf ve İmam Muhammedin ” iğne ile vucuda birşey zerkedilmesi orucu bozmaz” görüşünü alanlar ise iğne ile vücuda birşey zerkedilmesinin orucu bozmayacağını söylemişlerdir. Bu noktadan yola çıkarak ağza sıkılan tedavi amaçlı olan spreyler ve belli hastalıklara karşı korunmak için yapılan aşılar , insan vücüduna direnç kazandırmadığı ve beslenme amacı olmadığı için orucu bozmaz.
