Revatib sünnetler dışındaki diğer nafile namazlara sünen-i reğaib denir. Hz. Peygamberin uygulamalarına dayanılarak belirli zamanda Allah’a yakınlaşmak ve sevap kazanmak amacıyla kılınan namazlardır. Bunlar gönüllü olarak kılındığı için “tatavvu” olarakda adlandırılır.
Teheccüt Namazı
Dilimizde teheccüt kelimesi farz ve vacip namazlarla teravihin dışında, geceleyin ihya için kılınan namazların tümünü ifade edecek şekilde kullanılmaktadır. Rek’at sayısı çeşitli rivayetler bulunmasından dolayı net olarak belirli olmamakla birlikte dört veya sekiz rek’at olarak kılınabileceği gibi iki rek’at olarak da kılınabilir.
Kuşluk Namazı (Duha Namazı)
Bu namazı kılmak müstehap olup güneşin bir mızrak boyu yükselmesinden yani güneşin doğması üzerinden takriben 45-50 dakika geçmesinden zeval vaktine kadar olan süre içerisindedir.
İki, dört, sekiz, on iki rek’at kılınabilse de en faziletlisi sekiz rek’at kılmaktır.
Evvâbin Namazı
Evvâb “tövbe eden, sığınan” anlamına geldiğine göre evvâbin namazı “tövbe eden ve Allah’a sığınanların namazı” demektir. Peygamberimiz şöyle buyurmuştur ; “Kim akşam namazından sonra kötü bir şey konuşmaksızın altı rek’at namaz kılarsa, bu kendisi için 10 senelik ibadete denk kılınır” demiştir.
Altı rek’atlık bir namaz olan evvâbin namazı, tek selamla da kılınabileceği gibi üç selamla da kılınabilir. Yani iki rek’attan sonra selam verecek üç kere kılınır.
Tahiyyetül Mescid
Tahiyyedtül-mescid, mescidin selamlanması, saygı gösterilmesi demek ise de esasında mescidlerin sahibi olan Allah’a saygı ve tâzim anlamını içermektedir. Bu bakımdan Peygamberimiz “Biriniz mescide girdiğinde, oturmadan önce iki rek’at namaz kılsın” buyurmuştur.
Şafii mezhebine göre mescide ne zaman girilirse girilsin bu namazın kılınması müstehaptır. Hanefilere ve Malikilere göre ise kerahet vakitlerinde mescide giren kimsenin bu namazı kılması mekruhtur. Kişi bunun yerine tespih ve tehlîlde bulunarak ve salavat getirerek mescidi selamlamış olur. Normal vakitlerde mescide girdiği halde tahiyyetül mescid kılamayan kimsenin, bunun yerine dört defa “Sübhanellahi velhamdülillahi vela ilâhe illallahü vallahüekber” demesi menduptur.
Cuma vakti hatip hutbedeyken mescide giren kimse Hanefi ve Malikilere göre tahiyyetül mescid kılamaz. Şafiilere ve Hanbelilere göre ise uzatmamak ve iki rek’atı geçmemek şartıyla bu durumda tahiyyetül mescid namazı kılınır.
Mescide günde birden fazla girilmesi halinde bir kere tahiyyetül mescid kılmak yeterlidir. Mescide girdikten sonra tahiyyetül mescid kılmadan oturulursa, Hanefi ve Malikilere göre bu namaz, yine de kılınabilir; ancak oturmadan önce kılmak daha faziletlidir. Şafiiler’e göre ise eğer kişi kasten oturmuşsa bu namaz sâkıt olur.
Bir mescide, herhangi bir namazı kılmak için veya farz kılmak ve imama uymak niyetiyle girmek ve oturmadan o namaza başlamak da tahiyyetül mescid yerine geçer.
Abdest ve Gusül’den Sonra Namaz
Peygamberimiz “Her kim şu benim aldığım gibi abdest alırsa ve aklından bir şey geçirmeyerek iki rek’at namaz kılarsa geçmiş günahları affolunur.” Bu namaz Hanefilere göre mendup (müstehap), Şafiilere göre sünnettir. Bununla birlikte abdest aldıktan sonra hemen başka bir sünnet veya farz kılınacaksa, kılınan namaz aynı zamanda abdest namazı yerine geçer.
İhrama girmek için iki rek’at namaz kılmak da müstehap görülmüştür.
Yolculuğa Çıkış ve Yolculuktan Dönüş Namazı
Peygamberimizin yolculuğa çıkarken ve yolculuktan dönerken iki rek’at namaz kıldığı rivayet edilmektedir. Bu namaz yolculuğa çıkarken işlerini kolaylaştırması ve yuvasına sağ salim kavuşturması için Allah’a yalvarmak, yolculuktan döndükten sonra da yuvasına, eşine, dostuna kavuştuğu için teşekkür etmek için kılınır ve menduptur.
Faziletli olan yolculuğa çıkarken evde yolculuktan döndükten sonra mescid de kılmaktır.
Hacet Namazı
Dünyalık ve Ahiretlik ne istek ve arzu varsa onları Allah’tan isteme yoludur. Hacet namazı dört veya on iki rek’at olarak kılınır. Dört rek’at olarak kılındığı takdirde birinci rek’atın da Fatiha’dan sonra üç Ayet El-Kürsi, diğer üç rek’atında Fatiha dan sonra birer kere ihlas, Felak, Nas okunur.
Namazdan sonra Hacet Duası okunur.
İstihare Namazı
Hayırlı olanı istemek anlamına gelir. Yapılacak işin hayırlı olmasını veya hayırlı ise gerçekleşmesini Allah’tan dilemek ve ona danışmak demektir. İstihare yapmak isteyen biri, kalbinden her şeyi atarak ve kalbini bütünüyle bu işe teksif ederek iki rek’at namaz kılmalı ve ardından Peygamberimizin öğrettiği dua’yı okumalıdır.
Samimi olarak yapıldığı takdirde Allah’ın hayırlısını lütfedeceği ümit bağlanır. Kalbe doğuş olabilir. İstiharenin sonucunda bir rahatlık ve ferahlık hissedilirse o işin hayırlı olacağına, buna karşılık sıkıntı ve darlık hissedilirse, olumsuz olacağına yorumlanır. Gündüz yapılacağı gibi gece yatmadan önce yapılması tavsiye edilir. Bir sonuç çıkmaz ise 3 ve 7 defa daha yatılır. İstihare için uykuya yatma ve rüya bekleme şartı yoktur.
Tövbe Namazı
Öncelikle mübarek geceler de ve seher vakitlerinde olmak üzere, kıldığı namazların sonunda selam vermeden önce ve selamdan sonra tesbihatın ardından kulun tövbe ve istiğfâr da bulunması durumunda Allah’ın bağışlaması umulur. İki rek’at kılınabileceği gibi daha fazla da kılınabilir.
Tesbih Namazı
Diğer nafile namazların bir kolu olan Tesbih namazı ömürde bir kez olsun kılınması tavsiye edilen mendup bir namazdır. Tesbih namazı dört rek’at olup şöyle kılınır ;
Allah rızası için namaz kılmaya diye niyet edilir.
Sübhaneke den sonra 15 kere sübhanallahi velhamdülillahi vela ilahe ilallahu vallahüekber denir. Sonra eûzü besmele, Fatiha suresini okuduktan sonra 10 kere daha tesbih edilir. B tesbih rüku’ya varınca 10 kere, rükudan doğurulunca 10 kere., birini secde de 10 kere, secdeden kalkınca 10 kere ikinci secdede 10 kere söylenir.Böylece her rek’atta 75 kere yapılmış olur.Diğer bütün rek’atlarda aynı şekilde yapılır.Toplam 300 kere tesbih edilmiş olur.
Asıl olan bu namazı herkesin kendi kılmasıdır.Cemaatle de kılınabilir.
Tesbih namazında sehiv secdesi gerektiren bir şey olursa sehiv secdesi normal olarak yapılır o secdelerde bu tesbih yapılmaz.
Yağmur Duası
Bir bölgede kuraklık olması durumunda o bölge sakinlerinin mümkünse topluca bölge dışında açık bir alana çıkıp tövbe istiğfardan sonra Allah tan bolluk ve berekete vesile olacak yağmur göndermesini istemeleri bunun için dua etmeleri yalvarıp yakarmaları sünnettir.Bu duaya istiska duası denir ki su isteme yağmur isteme anlamına gelir.Yağmur duasına çıkıldığında duadan önce 2 rek’at namaz kılınabilir.
Kusuf ve Husuf Namazları(Güneş ve Ay Tutulması Nazmazları)
Güneş tutulmasına kusuf Ay tutulmasına da husuf denir.Güneş tutulduğunda ezansız kametsiz olarak en az 2 rek’at olmak üzere toplu olarak namaz kılınır.İmam her rek’atta normal namazlara göre daha uzun açıktan kıraatta bulunur.
Namazdan sonra imam kıbleye karşı ayakta veya cemate dönük şekilde oturarak dua eder.Cemaatle kılınmadığı durumlarda bu namaz tek başına da kılınabilir.
Küsûf namazının sünnet olduğu ve cemaatle kılınmasının daha faziletli sayıldığı konusunda müçtehitler arasında görüş birliği bulunmakla birlikte husuf namazının sünnet olup olmadığı ve cemaatle kılınıp kılınamayacağı tartışmalıdır.
Ebu Hanife ve Maliki ay tutulması güneş tutulmasından daha fazla olduğu halde Peygamberimizin bu sebeple namaz kılmadığını öne sürerek husuf namazının sünnet olmadığını söylemişlerdir.Ancak böyle bir durumda tek başına 2 rek’at namaz kılınabilir.
Şafii ve Hanbeli husuf namazı küsûf namazı gibi sünnettir.cemaatle kılınır.
Şiddetli rüzgar aşırı yağmur aşırır soğuk ve benzeri durumlarda bunların can ve mal kaybına yol açabilecek doğal afete dönüşmemesi için dua etmek ve bu anlamda 2 rek’at namaz kılmak güzel (müstehap) görülmüştür.
Mübarek Geceler de Namaz
3 ayların birincisi olan Recep ayının ilk Cuma gecesi Reğâib gecesi ve 27. gecesi Miraç gecesi.
3 ayların ikincisi olan Şaban ayının 15. gecesi Berat gecesi
3 ayların üçüncüsü olan Ramazan ayının 27. gece ise Kadir gecesidir.
Bu mübarek gecelerle ilgili özel nafile namaz yoktur.Fakat bu geceleri vesile olarak nafile namaz kılmak Kuran okumak üzerinde düşünmek tezekkür ve tefekkür etmek yararlı olur.
Diğer nafile namazlar konumuz burada bitmiştir, eksiğimiz kusurumuz var ise lütfen bize mail atmayı unutmayınız, iyi okumalar…
